Jednorazowy plastik bywa szkodliwy

Niepodważalnym tematem debaty jest negatywny wpływ tworzyw sztucznych i ich produktów ubocznych na środowisko. Te substancje szkodzą różnorodności biologicznej, powodując zanieczyszczenie gleby oraz szkody dla bydła i zwierząt domowych. Istnieją jednak różne rozwiązania mające na celu zaradzenie temu problemowi, które zostaną omówione w niniejszym eseju.

Rozpocznijmy od faktu, że choć plastik i jego produkty są nieodłączną częścią naszego życia, zapewniając wygodę i łatwość użytkowania, to jednak przynoszą one znaczne szkody dla natury. Zużyte plastikowe torby, gdy zostaną wyrzucone, nie ulegają rozkładowi ani recyklingowi, co w efekcie prowadzi do zanieczyszczenia gleby. To z kolei prowadzi do jałowienia gleby i utrudnia produkcję roślinną. Ponadto wpływa negatywnie na życie zwierząt lądowych, takich jak psy, koty i bydło, które mogą pochłaniać te odpady z terenów zanieczyszczonych tworzywami sztucznymi. Co więcej, w niektórych przypadkach plastik jest wyrzucany do mórz i oceanów, stając się zagrożeniem nie tylko dla ryb i innych organizmów, ale także całkowicie niszcząc ekosystemy wodne. Takie działania mają negatywny wpływ na życie morskie, znacząco ograniczając rozmnażanie się organizmów w różnych obszarach, co z kolei prowadzi do spadku ilości ryb dostępnych dla rybołówstwa. Przykładowo, raport opublikowany na Światowym Forum Różnorodności Biologicznej w 2012 roku wykazał, że około 60% przypadków nietypowej śmierci bydła było spowodowane połknięciem plastiku. Te dane alarmująco wskazują na konieczność podjęcia natychmiastowych działań w celu rozwiązania problemu.

Aby skutecznie rozwiązać ten problem, konieczne jest poszukiwanie rozwiązania opartego na współpracy. Formułowanie strategii, polityk oraz delegowanie odpowiedzialności na każdego obywatela stanowi jedynie ostateczność. Rząd musi dokonać znaczących inwestycji w startupy, które promują zastępowanie plastiku i jego produktów ubocznych, oraz umożliwiają przechodzenie na alternatywy. Dodatkowo, należy zdecydowanie zwiększyć powszechne stosowanie materiałowych toreb, talerzy i słomek drewnianych. Wdrożenie rygorystycznych przepisów oraz nakładanie wysokich kar za ich łamanie jest konieczne. Przykładowo, indonezyjskie forum młodzieżowe założyło niedawno startup, który produkuje drewniane talerze, słomki i inne artykuły gospodarstwa domowego. Produkty te zostały sprzedane dużym firmom cateringowym oraz organizatorom wydarzeń, co w ciągu roku zaowocowało redukcją zużycia plastiku o około 40%. Ponadto, 50% zysków zostało przeznaczone na oczyszczenie pobliskiego morza. Dzięki tym działaniom, choć niewielkim, udało się znacząco zmniejszyć zanieczyszczenie wody.

Podsumowując, niezbędne jest globalne podejście, mające na celu stopniową eliminację plastiku, który wywarł znaczny negatywny wpływ na nasze życie w różnych aspektach, których nie sposób przewidzieć. Konieczność ograniczenia jego stosowania sprawi, że świat stanie się lepszym miejscem dla całej różnorodności biologicznej.

Zabawki stanowią nie tylko narzędzie edukacyjne, rozwijającą ciekawość i wyobraźnię dzieci, ale także katalizator budowania relacji społecznych. Niestety, pomimo tych korzyści, około 80% wszelkich zabawek kończy swój żywot na wysypiskach, w spalarniach lub nawet w oceanach. Przemysł zabawkarski wykorzystuje około 40 ton plastiku na każdy milion dolarów przychodów.

Zabawki, które mają służyć rozwojowi dziecka, często niosą ze sobą ryzyko zanieczyszczenia, wpływając negatywnie na zdrowie i dobrostan. Paradoksalnie, reklamodawcy, wykorzystując swe umiejętności perswazji, często pogłębiają tę problematykę, kreując emocjonalne więzi między dziećmi a markami, co może prowadzić do presji konsumpcyjnej i dezorientacji. Zdają sobie oni sprawę, że dzieci stanowią kluczowy segment w cyklu konsumenckim i starają się manipulować ich wyborem, co w efekcie nakłania rodziców do wydawania pieniędzy. Budowanie emocjonalnych więzi między dziećmi a markami, poprzez kojarzenie zabawek z jedzeniem, zabawą, modą i muzyką, stanowi fundament tego procesu. Przykładem alarmującym są powszechnie stosowane, lecz niepodlegające recyklingowi opaski na nadgarstki. Ten globalny fenomen wśród dzieci, często używany do wyrażania solidarności w różnych sprawach, rocznie generuje lawinę silikonowych odpadów, które trafiają na wysypiska i do oceanów. Oprócz wpływu emocjonalnego na zarówno dzieci, jak i dorosłych, badania wykazały, że bardzo małe dzieci często nie odróżniają programów telewizyjnych od reklam. Podobne wyzwania stawiają także reklamy banerowe na stronach internetowych z grami.

Dopiero w wieku od 9 do 11 lat dzieci zaczynają rozumieć wartość marki i jej społeczną siłę. Pomimo zdolności do lepszego zrozumienia motywacji związanych z budowaniem marki, wciąż są one podatne na wpływ rówieśników, co psychologowie nazywają „presją grupy”. Te taktyki wpływu mają wyraźny negatywny efekt na środowisko, przyczyniając się do wzrostu ilości plastiku w środowisku. Jednak badania psychologiczne sugerują, że kluczowym rozwiązaniem może być edukacja dzieci na temat kryzysu klimatycznego i jego konsekwencji. Dając dzieciom możliwość uczestnictwa w decyzjach dotyczących działań potencjalnie szkodliwych dla środowiska, rodzice mogą skutecznie przeciwdziałać wpływowi agresywnej reklamy. Irlandzkie Stowarzyszenie Psychologiczne niedawno odpowiedziało na apel ONZ dotyczący poprawy przepisów dotyczących praw dziecka. W odpowiedzi na to wezwanie, wraz z zespołem, skoncentrowaliśmy się na badaniu wpływu środowiska na zdrowie psychiczne dzieci.

W oparciu o badania psychologiczne i konsultacje z ONZ, obejmujące 16 000 dzieci, Elaine Rogers, Alexis Carey i ja opublikowaliśmy przegląd literatury. Badania wykazały, że dzieci w różnym wieku nie tylko zdają sobie sprawę z zagrożeń związanych z zmianami klimatycznymi, ale również proponują rozwiązania. Okazuje się, że dzieci i młodzież wykazują empatię oraz niepokój wobec sytuacji związanych z kryzysem klimatycznym, co może prowadzić nawet do stanów lękowych. Lęk ten dotyczy nie tylko nich samych i ich rodzin, lecz także przyszłych pokoleń, środowiska naturalnego i innych gatunków. Nasze badania sugerują, że świadomość dzieci na temat kryzysu klimatycznego może zmniejszyć ich podatność na reklamę, która zaostrza ten problem.

Możesz zainteresować swoje dzieci udziałem w debatach na temat zmian klimatycznych na szczeblu krajowym i międzynarodowym. ONZ niedawno podkreśliła, że reklamodawcy ponoszą odpowiedzialność za to, aby ich działania marketingowe nie wprowadzały dzieci w błąd, i akcentuje znaczenie zaangażowania dzieci w te kwestie poprzez stworzenie wersji przyjaznej dzieciom swojego stanowiska w sprawie praw dziecka i ochrony środowiska, wraz z towarzyszącym filmem. Banki zabawek to świetna inicjatywa, którą możesz wdrożyć wraz z rodziną, przyjaciółmi i sąsiadami. Możesz także zasugerować lokalnym komitetom mieszkaniowym i władzom lokalnym, aby uruchomiły takie banki zabawek, jeśli nie istnieją w Twojej okolicy. Zachęć swoje dzieci do gromadzenia używanych zabawek i przekazywania ich do lokalnych sklepów charytatywnych przed Świętami Bożego Narodzenia.

Promowanie długowieczności zabawek może być kluczowe. Kiedy zabawki mają osobistą historię, dzieci częściej z nimi dłużej się bawią, szczególnie jeśli mają postacie związane z ich własnymi doświadczeniami, jak na przykład lalki czy pluszaki. Stwórz bezpieczną przestrzeń do dyskusji w domu, szkole lub społeczności, gdzie Twoje dzieci mogą krytycznie analizować, w jaki sposób reklama wpływa na ich wybory i jak może to wpływać na środowisko. Pamiętaj, że dzieci potrafią przekonać dorosłych, w tym nawet Świętego Mikołaja, do spełnienia ich życzeń, jeśli chodzi o wybór zabawek. Dając dzieciom możliwość podejmowania decyzji odnośnie do zabawek, które chcą mieć lub zachować, pomagasz im być bardziej świadomymi konsumentami i ograniczasz negatywny wpływ reklam na ich samopoczucie.

Plastik otacza nas ze wszystkich stron. Przenika do wody, którą spożywamy, do żywności, którą jemy, i do powietrza, którym oddychamy. Skuteczne rozwiązanie problemu zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi na każdym etapie ich cyklu życia jest niezbędne dla ochrony zdrowia ludzi oraz naszej planety, a także dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju.

Kontekst globalny

Rocznie na całym świecie wytwarza się około 430 milionów ton nowego plastiku. Jeśli będziemy kontynuować tę procedurę, przewiduje się, że do 2060 roku globalne zużycie tworzyw sztucznych wzrośnie niemal trzykrotnie. Obecny model produkcji i konsumpcji tworzyw sztucznych jest niezwykle nieefektywny: wydobywamy ropę i gaz, aby produkować tworzywa sztuczne, często używane jednorazowo, po czym wyrzucane jako odpady. W efekcie większość globalnych odpadów z tworzyw sztucznych – aż 79% – gromadzi się na wysypiskach śmieci lub w środowisku naturalnym. Około 12% jest spalane, a mniej niż 10% jest poddane recyklingowi. Konsekwencje tego linearnego modelu "weź, wyprodukuj i marnuj" są katastrofalne:

Zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi prowadzą do utraty przyrody i niszczenia istotnych ekosystemów. Każdego roku miliony ton tworzyw sztucznych przedostają się do środowiska, niszcząc kluczowe siedliska, szkodząc i zabijając dziką faunę oraz zakłócając podstawowe procesy biologiczne. Badania sugerują, że zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi ma wpływ na 88% gatunków morskich.

Zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi przyczyniają się do kryzysu klimatycznego. Tworzywa sztuczne są produkowane z surowców kopalnych, a sektor ten jest najszybciej rosnącym źródłem przemysłowych gazów cieplarnianych. Tylko w 2019 roku produkcja i spalanie tworzyw sztucznych spowodowały emisję gazów cieplarnianych porównywalną z emisją 189 elektrowni węglowych. Jeśli nie ograniczymy zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, może to uniemożliwić ograniczenie wzrostu temperatury na świecie do 1,5°C.

Zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Tworzywa sztuczne są szkodliwe dla zdrowia człowieka na każdym etapie swojego cyklu życia. Naukowcy wykryli cząsteczki tworzyw sztucznych w różnych częściach ciała ludzkiego, w tym w płucach, mleku matki i krwi. Od wydobycia ropy naftowej i produkcji tworzyw sztucznych po korzystanie z produktów, recykling i usuwanie – mogą one uwalniać szkodliwe substancje, które zakłócają nasz układ odpornościowy i hormonalny, powodując nowotwory lub inne problemy zdrowotne.

Jest jasne, że musimy radykalnie zmienić sposób produkcji, konsumpcji i utylizacji tworzyw sztucznych. Obecnie rządy negocjują globalny traktat dotyczący tworzyw sztucznych, który mógłby przyspieszyć tę złożoną zmianę systemów.