Odpady z tworzyw sztucznych mogą się podwoić...

Zbliżające się rozmowy traktatowe ONZ w Busan (Korea Południowa), mające na celu wypracowanie pierwszego na świecie prawnie wiążącego traktatu dotyczącego odpadów z tworzyw sztucznych, podkreślają konieczność pilnych działań w zakresie ograniczenia produkcji plastiku. Badania wskazują, że brak zdecydowanych kroków może skutkować podwojeniem ilości źle zarządzanych odpadów z tworzyw sztucznych do 2050 roku oraz znaczącym wzrostem emisji gazów cieplarnianych z tego sektora.

Kluczowe wnioski z analizy

Badanie, prowadzone przez Samuela Pottingera z University of California w Berkeley, wykazało, że bez ograniczenia produkcji plastiku ilość źle zarządzanych odpadów, trafiających do środowiska i stwarzających zagrożenie dla zdrowia ludzi, wzrośnie do 121 milionów ton do 2050 roku. Jednocześnie emisje gazów cieplarnianych związane z przemysłem tworzyw sztucznych mogą wzrosnąć o 37% w tym samym okresie.

Zalecane działania

Aby zapobiec tym negatywnym scenariuszom, badanie sugeruje cztery kluczowe interwencje:
1. Wprowadzenie globalnego limitu produkcji plastiku.
2. Inwestycje w infrastrukturę zarządzania odpadami.
3. Opodatkowanie opakowań plastikowych.
4. Egzekwowanie obowiązkowego recyklingu.
Zdaniem ekspertów, wdrożenie tych środków może zmniejszyć ilość źle zarządzanych odpadów o 91% oraz obniżyć emisje związane z produkcją plastiku o jedną trzecią do 2050 roku.

Międzynarodowe działania i wyzwania

Ponad 50 krajów, w tym Wielka Brytania, zobowiązało się do kompleksowego podejścia do problemu plastiku w ramach inicjatywy „Most do Busan”. Zakłada ona działania obejmujące pełen cykl życia tworzyw sztucznych, od produkcji po recykling. Jednak realizacja tych celów napotyka na opór ze strony części państw oraz lobby przemysłu tworzyw sztucznych, które sprzeciwiają się ograniczeniom produkcji.

Znaczenie dla środowiska i zdrowia

Tworzywa sztuczne stanowią poważne zagrożenie dla ekosystemów, rozpadając się na mikro- i nanoplastiki, które są obecne w środowisku od Arktyki po oceany. Zanieczyszczenie to negatywnie wpływa również na zdrowie ludzi, przyczyniając się do wzrostu zachorowań na nowotwory, choroby układu krążenia i problemy reprodukcyjne. Ponadto, emisje związane z wydobyciem surowców, produkcją plastiku oraz gospodarką odpadami mają istotny wpływ na zmiany klimatyczne.

Proponowane strategie redukcji

Wprowadzenie podatku od opakowań mogłoby zmniejszyć ilość odpadów o 145 milionów ton, a zakaz stosowania plastików jednorazowego użytku ograniczyłby ich zużycie o 98 milionów ton. Systemy takie jak kaucje za opakowania wielokrotnego użytku mogłyby dodatkowo zmniejszyć zużycie plastiku o 74 miliony ton.

Perspektywy na przyszłość

Ograniczenie produkcji plastiku do poziomu z 2020 roku pozwoliłoby zmniejszyć ilość źle zarządzanych odpadów z prognozowanych 121 milionów ton do 72 milionów ton do 2050 roku. Takie działania wymagają jednak globalnej współpracy i zdecydowanych polityk. Jak podkreśla Pottinger: „Skala wyzwania jest ogromna, ale ambitny traktat mógłby niemal całkowicie rozwiązać problem zanieczyszczenia plastikiem”. Zbliżające się rozmowy ONZ w Busan stanowią kluczowy moment, by wypracować globalne rozwiązania, które zminimalizują wpływ tworzyw sztucznych na środowisko i zdrowie ludzi.