Mikroplastiki - czym są

Mikroplastik stanowi obecnie powszechny problem, przenikając niemal każdą sferę życia. Te subtelne fragmenty plastiku o wielkości mniejszej niż 5 mm są obecne we wszelkich środowiskach, od naturalnych po miejskie, i stanowią część życia większości organizmów, w tym niepokojąco, również ludzi. Nawet w naszych organizmach, włączając krew i mleko matki, odnajduje się mikroplastik.

Istnieje kilka głównych źródeł mikroplastiku

- Mikroperełki: Maleńkie koraliki plastikowe, obecne w produktach codziennej higieny osobistej, takich jak pasta do zębów, peeligi czy żele pod prysznic.
- Mikrofibry: Delikatne włókna z tworzywa sztucznego, które uwalniają się z odzieży syntetycznej podczas procesu prania.
- Pelety z tworzyw sztucznych: Często nazywane również „nudlami”, to surowce wykorzystywane do produkcji różnych artykułów z tworzyw sztucznych.
- Rozdrobnione odpady z tworzyw sztucznych: Produkty z tworzyw sztucznych, które stopniowo rozpadają się na mniejsze cząstki w czasie, takie jak plastikowe torby czy opakowania.

Mikroplastiki wywołują szeroki zakres szkód, zarówno dla środowiska, jak i zdrowia ludzkiego. Niektóre z najważniejszych skutków to:

- Wpływ na życie morskie: Zwierzęta morskie często mylą mikroplastiki z pożywieniem, co może prowadzić do blokad w ich układach trawiennych oraz uwalniania toksycznych substancji chemicznych. Mikroplastiki mogą również absorbować zanieczyszczenia z wody, takie jak metale ciężkie i trwałe zanieczyszczenia organiczne, które mogą być przenoszone przez łańcuch pokarmowy i ostatecznie dotrzeć do ludzi.

- Jakość wody: Mikroplastiki mogą negatywnie wpływać na jakość wody poprzez zmianę jej składu chemicznego, uwalnianie toksycznych substancji chemicznych oraz zakłócanie systemów filtracji wody. To z kolei może być szkodliwe dla organizmów wodnych i stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

- Zdrowie gleby: Mikroplastiki w glebie mogą ograniczać dostępność niezbędnych składników odżywczych, zmieniać jej strukturę oraz prowadzić do rozprzestrzeniania się toksycznych substancji chemicznych. To może zaszkodzić roślinom i zwierzętom zależnym od gleby oraz wpłynąć na ogólny stan ekosystemu glebowego.

- Zdrowie ludzkie: Wpływ mikroplastików na zdrowie człowieka wciąż nie jest w pełni zrozumiany, ale istnieją badania sugerujące, że mogą one uwalniać toksyczne substancje chemiczne, które mogą szkodzić zdrowiu. Dodatkowo mikroplastiki zostały wykryte w tkankach ludzkich, włączając w to żywność, co budzi obawy co do długoterminowych skutków na zdrowie człowieka.

- Skutki ekonomiczne: Zanieczyszczenie mikroplastikami wywiera istotne konsekwencje ekonomiczne, obejmujące koszty związane z oczyszczaniem plaż i dróg wodnych, straty w dochodach z turystyki oraz wydatki na leczenie chorób spowodowanych ekspozycją na toksyczne substancje chemiczne.

Jak ograniczyć ilość mikroplastików?

Zważywszy na znaczne szkody powodowane przez mikroplastiki, istotne jest, abyśmy podjęli działania w celu zmniejszenia ich obecności w środowisku. Można to osiągnąć poprzez różnorodne środki, w tym:

- Ograniczenie użycia plastiku: Redukując korzystanie z jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych, takich jak plastikowe torby, butelki i opakowania, możemy przyczynić się do zmniejszenia ilości mikroplastików w środowisku.

- Poprawa zarządzania odpadami: Usprawnienie praktyk zarządzania odpadami, takich jak zwiększenie wskaźników recyklingu, redukcja ilości odpadów oraz lepsze zarządzanie odpadami z tworzyw sztucznych, może pomóc w zapobieganiu przedostawaniu się mikroplastików do środowiska.

- Regulacje dotyczące mikrokulek: Rządy mogą wprowadzać regulacje ograniczające stosowanie mikrokulek w produktach do higieny osobistej, na przykład poprzez zakazywanie ich użycia w niektórych produktach.

- Promowanie zrównoważonej mody: Promowanie stosowania materiałów odzieżowych zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska, takich jak włókna naturalne, może przyczynić się do zmniejszenia ilości mikrowłókien dostających się do środowiska.