Badania pokazują, że PFAS i mikroplastik...

Nowe badania wskazują na istotne zagrożenie związane z interakcją PFAS i mikroplastików – dwóch powszechnie występujących substancji wytwarzanych przez człowieka. Badania wykazały, że ich synergiczne działanie zwiększa toksyczność, co rodzi poważne obawy dla zdrowia ludzi i środowiska.

Wyniki badania

Naukowcy z University of Birmingham poddali pchły wodne ekspozycji na mieszankę PFAS i mikroplastików, obserwując znaczne nasilenie skutków toksycznych. U badanych organizmów zaobserwowano m.in. obniżony wskaźnik urodzeń, opóźnienia w dojrzewaniu płciowym oraz zahamowanie wzrostu. Wyniki wskazują, że mieszanka tych substancji była znacznie bardziej toksyczna niż każda z nich badana osobno.

Zdaniem badaczy, około 40% zwiększonej toksyczności wynika z synergii między mikroplastikami a PFAS, prawdopodobnie związanej z ich interakcjami elektrostatycznymi. Pozostałą część przypisano kumulacji ich indywidualnych właściwości toksycznych.

Znaczenie odkrycia

Badacze podkreślają, że PFAS i mikroplastiki są zwykle badane oraz regulowane oddzielnie, co nie odzwierciedla realnych warunków, w których ludzie są jednocześnie narażeni na obie substancje. „Wyniki te uwypuklają pilną potrzebę dalszego badania wpływu mieszanin chemicznych na zdrowie zwierząt i ludzi” – napisali autorzy.

Charakterystyka substancji

PFAS: To grupa około 15 000 związków stosowanych w produktach odpornych na wodę, tłuszcz czy wysoką temperaturę. Ze względu na ich trwałość w środowisku nazywane są „wiecznymi chemikaliami”. PFAS wiąże się z ryzykiem rozwoju raka, chorób nerek i wątroby, zaburzeń odporności oraz wad wrodzonych.
Mikroplastiki: To mikroskopijne fragmenty plastiku, które powstają w wyniku degradacji większych produktów lub są celowo dodawane do kosmetyków i środków czystości. Ich zdolność do przenikania przez barierę krew-mózg i akumulacji w organizmach ludzkich wiąże się z szeregiem zagrożeń, takich jak zaburzenia hormonalne, problemy układu krążenia oraz uszkodzenia rozwojowe.
Częste stosowanie PFAS w produkcji plastiku oznacza, że mikroplastiki mogą zawierać te chemikalia, co dodatkowo zwiększa ich toksyczność.

Kontekst badań

Badanie przeprowadzono na pchłach wodnych, które są szczególnie wrażliwe na działanie toksycznych substancji, co czyni je modelowym organizmem w badaniach ekologicznych. Obiekty badawcze wystawiono na działanie mikroplastików PET oraz dwóch związków PFAS – PFOA i PFOS, które należą do najbardziej toksycznych i najczęściej występujących w środowisku.

Wnioski

Autorzy badania zwracają uwagę na potrzebę kontynuacji badań nad wpływem mieszanin chemicznych na organizmy żywe. Ich zdaniem, takie działania są kluczowe dla rozwoju efektywnych regulacji i ochrony przyrody. Wyniki znacząco poszerzają wiedzę na temat interakcji chemicznych i mogą stanowić podstawę dla skuteczniejszej ochrony zdrowia publicznego oraz środowiska naturalnego.

„Musimy kontynuować badania nad wpływem toksykologicznym tych substancji na przyrodę, aby dostarczać istotnych danych wspierających regulacje i działania ochronne” – podsumowali badacze.